Drie-Eénheid?

Ik ben mij er van bewust dat dit artikel verkeerd begrepen kan en zal gaan worden, bewust of onbewust. Sommigen zullen het wellicht aangrijpen om te zeggen: “Zie je dat? Hij ontkent de drie-eenheid”. Het zij zo. Als een vraag gesteld wordt, geef ik daarop antwoord (1 Petrus 3:15, 16).


Eén van de moeilijkste zaken binnen het Christendom is de ‘drie-eenheid’. Op het forum van BijbelGetrouw.nl was daar ook een discussie over. Dit naar aanleiding van het artikel “Wie is God” (PDF).

Veel Christenen denken dat God bestaat uit drie personen. Zoals bijgaande afbeelding ook weergeeft.

Het probleem bij dit soort schema’s (en dogma’s) is dat het nooit de Waarheid weergeeft. Evenals ons menselijk spreken hierover. Hoe we het ook formuleren, het is altijd onjuist. Hoe dat kan?

drie_eenheidsdogma

1 Tim. 3:16 geeft het antwoord: “En buiten twijfel, groot is het geheimenis der godsvrucht: Die Zich geopenbaard heeft in het vlees, is gerechtvaardigd door de Geest, is verschenen aan de engelen, is verkondigd onder de heidenen, geloofd in de wereld, opgenomen in heerlijkheid.”

De afbeelding is dus absoluut onjuist. En waarom? De bewering is:

  • De Vader ≠ De Zoon;
  • De Zoon ≠ De Heilige Geest;
  • De Heilige Geest ≠ De Vader.

Daartegenover beweert de afbeelding:

  • De Vader = God;
  • De Zoon = God;
  • De Heilige Geest = God.

Maar in Joh. 10:30 zegt de Here Jezus juist: “Ik en de Vader zijn één“. De ontkenning, in de tekening, is dus Bijbels gezien onjuist. Alléén al op grond van deze éne tekst kunnen we dat concluderen. Toch is dit schema wel een correcte weergave van het drie-eenheids-dogma zoals dat op het Concilie van Constantinopel I (in het jaar 381) werd vastgesteld. En aangezien ik dit schema van een ‘groeps-hyves‘ heb overgenomen met meer dan 20.000 leden zijn er kennelijk enorm veel Christenen die denken dat het wel klopt (of er nog nooit over nagedacht hebben wat zo’n schema inhoudt), anders sluit je je toch niet aan bij zo’n groep?

Historische achtergrond
De achtergrond van de opstelling van de ‘drie-eenheidsleer’ was (dus) een kerkstrijd. Om de strijd te beslechten, besloot men een ‘dogma‘ (= een leerstuk dat wordt vastgelegd en ‘niet meer ter discussie mag worden gesteld‘) hier van te maken. Dit betekent dat zij die een andere mening er op nahielden op grond van het dogma werden bestempeld als ‘ketters’. Wat daarvan de gevolgen zijn geweest, is denk ik wel bekend: op grond van de kerkelijke dogma’s zijn grote aantallen mensen zonder pardon op de brandstapel geëindigd, gemarteld, vervolgd enz.

De onderbouwing die gegeven wordt voor de drie-eenheidleer is een menselijke opvatting – een begrijpen, uitleggen, van de Schrift op een bepaalde wijze (gerelateerd aan het Griekse denken en de schriftuitlegging van Alexandrijnse bijbelgeleerden overigens, de “allegorische” school ).  Zoals de mensen toen de Bijbel begrepen, hebben ze het geprobeerd te verwoorden in de strijd tegen (als eerste) het Arianisme en (als tweede) vervolgens het Sabellianisme.

Het grote probleem waar men bij de formulering tegen aan liep was het (latijnse) “personae”, persoon. De kerkelijke leiders wisten ook wel dat je niet zomaar kon zeggen dat God uit drie personen bestond. Ook zij kenden de Schriften en de Bijbel leert: “God is Eén”. Dus werd er een extra woord in het latijn toegevoegd namelijk (vert) dat God één is in Wezen. Dus drie personen, één in wezen. God’s wezen, zijn “Zijn”, werd dan uitgedrukt in drie onderscheiden personen. Met als gevolg, overigens, dat veel Joden niet meer met het Christendom uit de voeten konden aangezien de (Westerse) Christenen in hun ogen een drie-godendom aanhingen.

Heilige Geest
In een studie over de persoon van de Heilige Geest waar ik mee bezig ben (in het kader van het BSC) is pagina’s lang een opsomming te vinden van alle eigenschappen van de Heilige Geest. De auteur van het boek, die ook in het dogma van de drie-eenheid gelooft, concludeert dat op grond van alle overéénkomsten die we zien in de Bijbel tussen Vader, Zoon en Heilige Geest het simpelweg vast staat dat zij alle drie één zijn.

Dit zien we bijvoorbeeld ook aan de hand van de volgende schriftplaatsen:

Exodus 17:2, 7
Het volk begon met Mozes te twisten en zeide: Geeft ons water, zodat wij kunnen drinken. Maar Mozes zeide tot hen: Wat twist gij met mij? Wat stelt gij de HERE op de proef? [..] Hij noemde die plaats Massa en Meriba, wegens de twist der Israëlieten en omdat zij de HERE op de proef gesteld hadden door te zeggen: Is de HERE in ons midden of niet?

In het NT echter lezen we over (onder meer) dit gebeuren:

Hebreeën 3:7-9
7 Daarom, gelijk de heilige Geest zegt: Heden, indien gij zijn stem hoort, 8 verhardt uw harten niet, zoals bij de verbittering, ten dage van de verzoeking in de woestijn, 9 waar uw vaders Mij verzochten door Mij op de proef te stellen, hoewel zij mijn werken zagen, veertig jaren lang

Op het éne moment lezen we dat de HERE spreekt, het andere moment spreekt de Heilige Geest? Hoe kan dat?

Zelfde zien we in

  • Jes. 6:8-10 <=> Hand 28:25-27
  • Jer 31:31-34 <=> Hebr 10:15-17

Het is dus, alleen al op grond van deze teksten die ik nu aangehaald heb, onweerlegbaar dat de Heilige Geest en de Here God dezelfde persoon zijn.

Christus Jezus
Voor de Here Jezus geldt hetzelfde, ik citeer slechts een aantal bekende verzen:

Joh 10,30
Ik en de Vader zijn één.

Joh 17,11
En Ik ben niet meer in de wereld, maar zij zijn in de wereld en Ik kom tot U. Heilige Vader, bewaar hen in uw naam, welke Gij Mij gegeven hebt, dat zij één zijn zoals Wij.

Zoals in het artikel ook staat aangaande de Here Jezus leert de Bijbel zeer duidelijk dat alles door Hem en tot Hem geschapen is. Waarmee zonneklaar is dat de Here Jezus de Schepper is van Hemel en Aarde.

Als de Here Jezus de Schepper is, wie is Hij dan? De vraag is niet moeilijk te beantwoorden: Christus Jezus is God Zelf. We zien dus dat God inderdaad zich openbaart aan de mens als Vader, Zoon en Heilige Geest. Dat zijn echter géén drie onderscheiden personen, maar het is één “persoon” (of beter: Wezen of Zijn) die zich op drie manieren aan de mens openbaart, in drie “werkingen” of  “verschijningen”. Waarbij in Gods Woord, zie eerder, we zien dat op het éne moment over de HERE (God) gesproken wordt terwijl later met betrekking tot hetzelfde gebeuren over de Heilige Geest gesproken wordt.

De Discipel Johannes verwoorde het daarom zo:

Joh. 1:14
“Het Woord is vlees geworden en het heeft onder ons gewoond en wij hebben zijn heerlijkheid aanschouwd, een heerlijkheid als van de eniggeborene des Vaders, vol van genade en waarheid.

Het Woord = God. En God is “vlees geworden” en heeft als mens onder de mensen geleefd. Johannes zegt dat ze toen God’s Heerlijkheid hebben gezien, .. een bijzondere ervaring waar hij en de andere Apostelen ook op hoge leeftijd nog steeds van onder de indruk waren.

Toch blijft het zoals Pauls zei, en wat ik eerder ook aanhaalde, een “gehemenis”, een “mysterion” (mysterie), hoe het nu precies zit. Kennelijk is dit iets wat ons begrip te boven gaat. En daarom ben ik dan ook van mening dat we in deze zaak niet een menselijk dogma als leidend moeten nemen maar gewoon lezen wat er staat!

“En buiten twijfel, groot is het geheimenis der godsvrucht: Die Zich geopenbaard heeft in het vlees, is gerechtvaardigd door de Geest, is verschenen aan de engelen, is verkondigd onder de heidenen, geloofd in de wereld, opgenomen in heerlijkheid.”

> Zie ook: vraag over de drie-eenheid

Print Friendly, PDF & Email