Als God bestaat, waarom…?

michelangelo-vinger-GodHet is één van de meest gehoorde ‘tegenwerpingen’ van het Christelijke geloof: “Als God dan bestaat, wáárom….?” en dan volgen vaak vragen als: “Staat hij toe dat er mensen onschuldig sterven?”, “Is er oorlog in deze wereld”, “Zorgt Hij niet dat alle mensen gewoon van elkaar houden”, “Is er dan honger”.. “Was er een holocaust”? En ga zo maar door. Wat hebben we daar op te zeggen? Als God bestaat, waarom…?

Je kunt die vraag vanuit verschillende invalshoeken benaderen. Theologisch en filosofisch. En eigenlijk is de vraag helemaal geen vraag maar meer een bewering of claim: er is zoveel slechts in deze wereld, dan kan er van een Goede God geen sprake zijn.

Met andere woorden: de vraag is niet anders dan een ontkenning van het bestaan van God, gevat in een tegenwerping in vraagstelling.

Ik pretendeer niet op deze vraag of tegenwerping een definitief antwoord te hebben. Vooropgesteld, dat zal duidelijk zijn, ik geloof in God. In “de God van Israël”, JHWH. Maar hoe kan ik dan leven met die vragen? Wat is mijn, zijn mijn, antwoord(en) er op?

Omnipresent (Alom aanwezig) of Omnipotent (almachtig)?

Er zijn verschillende benaderingen. Recent werd de Amerikaanse radiopresentator Michael Savage hier naar gevraagd. Ik citeer van zijn website zijn antwoord:

After a conversation with a caller about God, Satan and the evil in the world, Dr. Savage shared his personal religious views with his audience.

“What is God waiting for?” Savage wondered. Is He watching the world burn before He does anything? If you want to bring up God and Satan, let’s go for it. I’ve thought about it my whole life.

How does God permit a school bus full of Christian children to go off a cliff and all the children on the bus die? Where was God? How did God stand by while Jewish children were being tortured to death in front of their mothers and then thrown into an oven? Where was God then?

I actually believe that God has no effect on a moment-by-moment basis or a person-by-person basis. If I did, then I’d have to stop believing in God. If I were to believe that God controlled everything on earth, then I’d have to believe that God is evil. I believe God is not omnipotent. He is omnipresent. That’s what saved me from atheism.

Met andere woorden: Savage stelt dat hij geloof in een alomtegenwoordige, een overal aanwezige, God die alles ziet en weet, maar niet in een almachtige God, die alles wat er in deze wereld gebeurt onder controle heeft of houdt.

Christenen vallen nogal eens over een dergelijk antwoord! De “Almacht van God” betwijfelen? Hoe durft Savage! Op sommige sites werd hij direct “gefileerd”. Want God, zo geloven Christenen over het algemeen, is “Almachtig”. En daar, aan dat idee, mag je niet aan komen,….

Morele wet?

Voor ik hier op verder ga, een ander standpunt of reactie.

Rodin le penseur“If God exists, why is there so much evil in the world?”
* Well, if you believe in ‘evil’, you believe in ‘good’.
* If you believe in good and evil, you believe in a moral law.
* If you believe in a moral law, you need a moral law Giver i.e. God.
* But if there’s no moral law Giver, there’s no moral law.
* And if there’s no moral law, there’s no good and evil.
* And if there’s no evil… well then, what’s your question?

Met andere woorden, geloof je dat er ‘goed en slecht’ is in de wereld, dan geloof je in een ‘morele wet’ en als er een ‘morele wet’ is, dan is er een Wetgever: God.  Als er géén morele wet is, is er géén goed en kwaad,.. waarom dan de vraag gesteld? Die heeft dan geen grond…

Hoewel er een kern van waarheid in zit is het natuurlijk wel wat kort door de bocht; een tegenwerping kan dan zijn: we hebben als mensen nu eenmaal over de loop van miljoenen jaren met elkaar een set van morele waarden ontwikkeld waar we het met elkaar over eens zijn geworden en die gedefinieerd als ‘goed en kwaad’.

Een definitief antwoord is dit dus zeker niet, maar dat er voor een morele wet een grondlegging moet zijn, een uitgangspunt moet zijn gedefinieerd ooit door iets of iemand, is helemaal niet zo’n rare gedachte.

Kan God ophoepelen?

Nog een antwoord die ik een keer las op de vraag “Als God bestaat, waarom…?” is van de hand van de dochter van de bekende Evangelist Billy Graham, Anne Graham Lotz. In essentie komt haar antwoord hier op neer:

“..er is kwaad in deze wereld omdat God zich terug getrokken heeft uit deze wereld. Waarom heeft Hij dat gedaan? Omdat wij, de mensheid, Hem hebben gezegd op te hoepelen – we willen Hem niet meer, we accepteren Hem niet. Als wij Hem wel zouden volgen, zou er geen kwaad zijn” (vrij naar Anne Graham Lotz).

Mensen denken God ter verantwoording te kunnen roepen voor het kwaad dat zij zelf aanrichten. Mensen, want dát is de essentie, doen zelf kwaad. Oorlogen, hongersnoden, natuurrampen (bijv. door delfstofwinning, ontbossing e.d) en veel andere ellende in deze wereld, is te wijten aan het gedrag van mensen!

Dat is het gevolg van het feit dat mensen zelf de keuze(s) maken om slecht te doen en de eerder genoemde (morele) wet weigeren te volgen.

Maar waarom houdt God dat dan niet tegen?

Dan kan de volgende vraag zijn, en die wordt ook vaak gesteld, “Waarom houdt God dat dan niet tegen? Waarom kan Hij, als Almachtige, dan niet zorgen dat mensen dat niet doen?”.

row-655820_640Het antwoord is mijns inziens: dat kan Hij. Hoe zou Hij, die de Hemel en de Aarde, zo geloof ik, geschapen heeft niet in staat zijn dat te doen? Echter, dat zou vereisen dat mensen een soort van ‘robots’ zouden worden. Dan zouden we hier als marionetten leven. Zonder eigen verantwoordelijkheid, zonder eigen wil, zonder… een leven!

Dan zouden we ofwel bij elke stap die we deden, bij elke verkeerde uitspraak (vloek, leugen, enz) moeten “vrezen voor ons leven” omdat dan het oordeel over ons zou komen. Of we zouden dan niet meer dan een paar speelgoedjes zijn voor God. Goed gedresseerde aapjes die precies doen wat ze gezegd wordt. Als een hond die door zijn baas rond gecommandeerd wordt en een tik over de neus krijgt als hij niet luistert en een beloning als hij wel doet wat zijn baasje wil…

Is dat het leven wat we zouden willen hebben? Dat is toch géén leven? Als christenen geloven we dan ook dat we, als mensen, zo niet gemaakt zijn maar gemaakt zijn met een ‘vrije wil’, om zelf keuzes te maken. En dat die keuzes soms ook leiden tot slechte keuzes, het doen van slechte dingen..

De Almachtige? 

Ja, maar, ..!! “God is toch, volgens de christenen, De Almachtige,… wáárom dan..?”. Hij kan dan toch, als dat zo is, dat toch wel voorkomen allemaal?

Je vraag impliceert dat je niet gelooft in God. Dat je niet in Hem wilt geloven omdat je vindt dat je bent verexcuseert aangezien Hij kennelijk niet De Almachtige is zoals jij denkt dat een Almachtige zou moeten functioneren. En kennelijk aanneemt dat Hij daarom ook geen macht heeft over jou en niet de Persoon is die voor jou
(a) bepaalt hoe jij moet leven (morele wet) en
(b) al helemaal niet bij machte is te bepalen wat er na dit leven met jou gebeurt.

Dat mag je vinden van mij. Dit betekent dat jij, in mijn optiek, je verloren toestand kennelijk prefereert boven een leven met God.

God ter verantwoording roepen?

Maar laat ik nu eens een wedervraag stellen: als je niet gelooft in God, leg me dan eens uit .. hoe is het kwaad dán in de wereld gekomen?

terrorist-607711_640

Dat is namelijk iets waar iedereen het over eens is: er is ontzettend veel kwaad en slechtheid in deze wereld.

Op dit moment actueel: de barbaren van IS(is). Het wereldwijde terrorisme, oorlogen, aanslagen, geweld — ook hier. Maar ook: een conducteur die neergestoken wordt als hij een kaartje controleert. Mensen die verkracht worden, vermoord,.. ook in ons land. Er is onnoemelijk veel groot, en klein, leed.

Hoe is dat kwaad in de wereld gekomen? Waar komt dat vandaan, hoe kan het dat mensen zó slecht en verdorven zijn, geworden zijn. Dat we zijn verworden, geëvolueerd zo je wilt, tot een stel beesten en de degeneratie alleen maar verder lijkt te gaan? Dat het ons kennelijk totaal niet interesseert – op een paar idealisten na – dat miljoenen mensen letterlijk creperen van de honger? Er sterven bijna zes miljoen kinderen per jaar van de honger.

En, .. als je dan niet gelooft in God omdat Hij “er niets aan doet” dat wij mensen zo’n stelletje egoïstische hufters zijn… Als er dan géén God is, … wie is er dan verantwoordelijk?

Maar bovenal: hoe denk je als mens God ter verantwoording te kunnen roepen voor het feit dat Hij “er niets aan doet” terwijl jij Hem niet eens erkent, niet in Hem gelooft?

Je geeft geen antwoord!

Oke, .. ik ben dus nog steeds het antwoord schuldig op de vraag “Als God dan bestaat, waarom laat Hij dit allemaal toe?”

Zoals je hiervoor kunt lezen zijn er een aantal redenen voorbij gekomen:

  • het meeste leed op deze wereld is leed door mensen aangericht – direct of indirect;
  • de mens heeft een vrije wil;
  • de mens kiest er zelf voor om slechte keuzes te maken;
  • de mens verwerpt de Morele Wet en haar ‘wetgever’;

Als de mens zou leven naar de Morele Wet van God zou er dus geen slechtheid zijn op deze wereld!

Maar hoe zit het dan met andere zaken zoals natuurrampen, hongersnoden en dergelijke? Ook hierin heeft de mens een grote verantwoordelijkheid:

  • winning van fossiele brandstoffen;
  • ontbossing;
  • uitputting van de aarde (grondstoffen);
  • oneerlijke verdeling van voedsel;
  • milieu-vervuiling (stikstof, microplastics, CO2, opwarming van de aarde ea.);
  • kolonisatie (voorbijgaande eeuwen);
  • overconsumptie;
  • …. (enz)

Er is bijvoorbeeld op deze wereld potentieel voldoende voedsel om 1,5x de huidige wereldbevolking te voeden. Echter, uit marketing-overwegingen(!) wordt voedsel ‘doorgedraaid’ oftewel weggegooid. Dat dit op jaarbasis bijna zes miljoen kinderen het leven kost, interesseert niemand blijkbaar.

En ook hier geldt, nogmaals: als je niet gelooft in God, hoe verklaar je het dan allemaal? Want dat is eigenlijk dé vraag die je dan wel verplicht bent te beantwoorden – als God niet bestaat, wat is dán de oorzaak van alles?

colosseum-517987_640

Natuurlijk blijven er zaken over die vanuit de natuur zelf komen. Een tsunami. Een aarbeving. Een vulkaan die uitbarst. Wie de feiten kent weet dat dit toeneemt. Dat komt omdat de aarde ‘op raakt’. De Club van Rome heeft in de jaren ’70 al laten weten dat als we zo doorgaan de aarde op een dag onleefbaar wordt – dus ook hier toch weer een stuk eigen verantwoordelijkheid van de mens(heid).

Daarnaast is in de Bijbel al voorzegd dat op een zeker moment dit wel móet gebeuren. Niet dat God het zo wil, maar het is nu eenmaal een feit dat de zaak ‘eindig’ is – door de mens.

Dus je legt de schuld bij … mij?

Ja. De schuld voor de slechtheid in deze wereld, voor nagenoeg alle natuurrampen, hongersnood, oorlogen, dood en verderf.. het is terug te voeren naar de mens zelf. De opstand van de mens tegen God.

In het scheppingsverhaal lezen we er al over – het verhaal gaat over de eerste mens, Adam, en zijn vrouw. Sommigen nemen dit niet letterlijk. Maar, of je dit nu symbolisch opvat of niet – de boodschap die Mozes (die het verhaal op schrift zette) in het verhaal overbrengt is deze: de mens weigert God, en Zijn Morele Wet, te gehoorzamen. Door die ongehoorzaamheid aan God is de ellende in de wereld gekomen. Dat is: zonde.

Het doel dat God had gesteld voor de mens, een gelukkig leven hier op aarde voor Zijn Creatie (de Mens) in harmonie met elkaar maar bovenal met Hem, is door de ongehoorzaamheid (de zonde) van de mens op niets uitgelopen. Dat is een keuze geweest van de toenmalige mens.

guiltyEchter, .. daar wilde God het niet bij laten zitten. Hij riep de mensheid meerdere malen tot zich terug. Uiteindelijk kwam Jezus naar deze wereld, in een ultieme uiting van Liefde van Godswege, en heeft de mens een weg terug naar God gewezen. Ook Hij werd door de (toenmalige) mensheid verworpen.

Alles komt neer op het volgende antwoord:

“God hééft er wat aan gedaan, alleen de mensheid wil die oplossing niet accepteren”.

Hierin is God de Almachtig God gebleken: Hij hééft een oplossing gegeven. Het is aan ons, als mensheid, die oplossing te accepteren. Dat betekent dus inderdaad de Boodschap van Christus Jezus aanvaarden en door Hem weer tot God te gaan. Tot zolang wij, jij en ik, dat niet doen zijn wij “guilty as charged” en de schuld afschuiven op een ander (God) gaat niet aan! Dat kan helemaal niet want die schuld hééft Hij, in Christus Jezus, al op zich genomen terwijl Jezus er niet eens schuldig aan was!

Neem je verantwoording!

Neem daarom vandaag nog je verantwoording. Kies voor een leven met God! Stop er mee Hem de schuld te geven voor iets wat jij zelf, wij zelf, als mensen veroorzaakt hebben en nog elke dag veroorzaken. Zie eerder. We láten het gebeuren dat mensen sterven van de honger. We láten het gebeuren dat er nog steeds wapens gemaakt en verkocht worden. We doen anderen leed aan..! Dat is wat we doen: een wereld die één grote ellende is. Oftewel: we doen ‘zonde’. Zonde tegen elkaar. Zonde tegen God. Zo had Hij het niet bedoeld voor ons.

Deze wereld is reddeloos verloren inmiddels – er is geen houden meer aan. Daarom richt God zich op de mens, de persoon, zelf. Al sinds de kruisdood van Jezus. We hebben de mogelijkheid gekregen om als mens een keuze te maken om ons weer met God te verzoenen.

Je kunt daarover met God in gesprek gaan door te ‘bidden’. Sluit je ogen, en praat met Hem. Een voorbeeld van zo’n gebed vind je hier onder.

Lieve Here God en Vader,
Ik wil vandaag met mijn leven bij U komen.
Ik wil vergeving vragen voor mijn zonde.
Alle zonden die ik, in mijn leven zonder U, heb begaan.
Ik zie in dat ik het offer van de Here Jezus Christus nodig heb voor vergeving van die schuld ten opzichte van U. Here Jezus, ik wil U aannemen als mijn Redder en Verlosser.
Dank U dat U ook voor mijn zonden stierf aan het kruis.
Ik wil mijn hart voor U openen.
Wilt U door Uw Heilige Geest in mijn hart komen wonen en mij vernieuwen van binnenuit.
Leer mij om U te volgen en te gehoorzamen.
Leer mij Uw woord te lezen en te begrijpen.
Dank U dat ik op grond van Uw woord mag weten kracht ontvangen te hebben om een kind van God te worden. Ik leg mijn leven van nu af aan in Uw hand.
Amen.

Wil je graag verder praten (corresponderen per mail) hier over, neem dan eventueel contact met mij op (klik hier). Wil je graag meer weten over geloof, de Bijbel, de boodschap van Jezus, lees dan de ‘lessen’ eens door die je hier kunt vinden.

_____

Aanvulling

Via social media kwamen een aantal reacties binnen op dit artikel. De meeste helaas niet erg inhoudelijk. Eén, inhoudelijke reactie, wil ik graag hier doorgeven en ook mijn antwoord er op.

“Natuurlijk kunnen we zeggen dat de mens verantwoordelijk is voor het meeste kwaad en natuurlijk kunnen we zeggen dat we hierdoor merken dat er een morele wet is en natuurlijk klopt dat, maar bij mijn weten kan een mens weinig aan de meeste tsunami’s, tornado’s, vulkaanuitbarstingen enz. doen. Ook hier hebben we soms invloed, maar het neemt niet weg dat hier ook vaak niets aan te doen is.”

Antwoord:

Dat zou je denken. Maar er zijn twee redenen waarom we wel degelijk alles (!) aan de mens c.q. de mensheid toe kunnen schrijven.

  1. Vanuit Bijbels oogpunt bezien: de “zondeval”. Daardoor ligt de hele wereld onder de vloek. Was de mens niet in opstand tegen God, dan zouden we nu in `het vrederijk´ leven c.q. de paradijselijke toestand. En dan zou de wereld zelf dus wel degelijk anders zijn. Nu ligt, Bijbels gezien, alles onder de vloek besloten en is daarmee eindig en komt tot een einde. En we versnellen als mens dat einde alleen maar door ons gedrag.
  2. Praktisch gezien: de gevolgen van ons gedrag, bijv. als er dan een tropische storm komt, vallen er onnoemelijk veel “overbodige slachtoffers” door de ontbossing. vgl. bijv. dit artikel maar eens http://vorige.nrc.nl/scholieren/article1606201.ece

 

Print Friendly, PDF & Email