De laatste tijd is er door de ‘rampspoed’ die er over deze wereld trekt, denk aan de situatie in de landen als Egypte, Tunesië, Libië en de diverse Islamitische landen op het Arabische schiereiland en natuurlijk de enorme ramp (Tsunami) in Japan, weer volop aandacht voor “het einde der tijden”.

In de Bijbel, in Matteüs 24 en Lucas 21, spreekt de Here Jezus over deze zaken. Ook in de Openbaringen en Daniël alsmede in de brieven van de Apostelen kunnen we er over lezen. De Amerikaan Hal Lindsey maakte met name begin jaren ’70 furore als “Bijbelvorser”. Zijn boek, “De Planeet die Aarde heette” werd één van de meest verkochte boeken (meer dan 35 miljoen exemplaren in 54 talen, volgens Wikipedia) en maakte hem tevens op slag miljonair. Lindsey was, en is, er heilig van overtuigd dat de anti-Christ uit de Europese Unie zal komen en verkondigt die mening waar hij maar kan.

Amerikaanse visie

De boeken van Lindsey, en andere Amerikaanse schrijvers, werden ook in Nederland veel verkocht en gelezen. En zo gebeurde het dat er met name door de invloed van deze Amerikaanse schrijvers een visie ontstond, in Nederland en vele andere landen, welke kortgezegd omvatte dat

a. de antichrist uit ‘de 10-statenbond’ van de EU zou komen (beeld Daniël, 10 tenen, hersteld Romeinse Rijk);
b. dat het ontstaan van de EU, en dan met name de ‘wederoprichting’ van Israël een vervulling was van de profetieën.

Het ontstaan van de staat Israël in 1948 is zeker een wonder waarin we God’s hand kunnen herkennen. Dat valt simpelweg niet te ontkennen. Maar de Amerikaanse visies, en vertalingen van deze boeken hebben tot een aantal potentiële misvattingen geleid welke er nog steeds voor zorgen dat veel Christenen de Bijbel niet (meer) goed lezen. Met als gevolg de meest wilde speculaties – tot aan bepalingen van een datum van ‘de wederkomst’ of ‘de opname’.

Rekensommetjes

In Matteüs 24 (NBG) lezen we het volgende

29 Terstond na de verdrukking dier dagen zal de zon verduisterd worden en de maan zal haar glans niet geven en de sterren zullen van de hemel vallen en de machten der hemelen zullen wankelen. 30 En dan zal het teken van de Zoon des mensen verschijnen aan de hemel en dan zullen alle stammen der aarde zich op de borst slaan en zij zullen de Zoon des mensen zien komen op de wolken des hemels, met grote macht en heerlijkheid. 31 En Hij zal zijn engelen uitzenden met luid bazuingeschal en zij zullen zijn uitverkorenen verzamelen uit de vier windstreken, van het ene uiterste der hemelen tot het andere. 32 Leert dan van de vijgeboom deze les: Wanneer zijn hout reeds week wordt en de bladeren doet uitspruiten, weet gij daaraan, dat de zomer nabij is. 33 Zo moet ook gij, wanneer gij dit alles ziet, weten, dat het nabij is, voor de deur. 34 Voorwaar, Ik zeg u, dit geslacht zal geenszins voorbijgaan, voordat dit alles geschiedt. 35 De hemel en de aarde zullen voorbijgaan, maar mijn woorden zullen geenszins voorbijgaan. 36 Doch van die dag en van die ure weet niemand, ook de engelen der hemelen niet, ook de Zoon niet, maar de Vader alleen. 37 Want zoals het was in de dagen van Noach, zo zal de komst van de Zoon des mensen zijn.

De context hier is dat de Discipelen vragen aan de Here: “wat is het teken van uw komst en van de voleinding der wereld?“. Alles wat daarná volgt is dus een antwoord op deze vraag! Matteüs 24 handelt dus over de wederkomst van Christus en het ‘einde’ van deze wereld zoals we haar nu kennen, in haar huidige vorm. De wederkomst van Christus zal namelijk het begin zijn van een totaal nieuwe (wereld)regering, staat en toestand van deze wereld; het ‘Duizendjarig Rijk‘ (PDF) waarin Christus zal heersen als Koning.

Met in het achterhoofd het ontstaan van Israël, in 1948 (het “uitspruiten” van de Vijgenboom), en daarbij genomen Mt. 24:34 kwam men dan vaak op bijvoorbeeld de volgende redeneringen (rekensommetjes): “In 1948 is Israël weer ontstaan, een generatie is 40 jaar, dus in 1988 komt de Here terug”. Toen dat niet gebeurde kwamen er weer anderen: “We hebben ons vergist, het moet zijn 1988 + 7 jaar grote verdrukking dus in 1995 komt de Here!”. De grote verdrukking kwam niet, de wederkomst vond niet plaats. Er volgden nieuwe ‘rekensommetjes’ en uitleggingen. Eén van de bekendste exponenten van dit ‘rekenwerk’ is Evangelist Harold Camping. Na diverse onjuiste voorspellingen beweert hij nu dat de ‘wederkomst’ in Mei 2011 zal plaatsvinden. In het artikel lezen we ook dat ruim 1/3e deel van de Amerikanen gelooft dat de wederkomst in elk geval vóór 2040 zal plaatsvinden.

Let wel, ik drijf hier niet de spot mee! Ik heb het hier over broeders en zusters die vol verwachting uitzagen naar de komst van de Here. Maar ik heb diverse getuigen die kunnen onderschrijven dat ik nooit, maar dan ook nooit heb willen toegeven aan deze ‘rekensommetjes’. Immers, vers 36 zegt zéér duidelijk: “Doch van die dag en van die ure weet niemand, ook de engelen der hemelen niet, ook de Zoon niet, maar de Vader alleen“. Wel zijn er diverse tekenen genoemd, zowel in Mt. 24 als op andere plaatsen, waaraan we kunnen onderkennen dat ‘de dag nabij is’.

Deze ‘generatie’?

Nog niet zo lang geleden las ik dit gedeelte nog weer eens aandachtig door. En het viel mij opeens op: de Engelse (Bijbel)vertalingen en boeken spreken meestal over “this generation”, wat simpelweg vertaald is, in het Nederlands, met “deze generatie”. Maar, de Here zegt hier iets anders! Zowel in de Staten Vertaling, NBG als de Herziene Staten Vertaling staat hier in dit vers “dit geslacht“. De NBV 2004 wijkt af, deze spreekt over “deze generatie”.In een mail, aan een broeder, schreef ik recent:

Probleem is dat we als evangelicalen ons door Hall Lindsey e.d. eigenlijk in de luren hebben laten leggen door hun theorieën, niet alleen over de EU (10 rijken) maar ook andere dingen. De Here spreek expliciet over “dit geslacht“. Maar zij hebben er “deze generatie” van gemaakt. De Amerikanen vertalen het ook consequent als ‘generation’ (waar wij weer ‘generatie’ van hebben gemaakt in de vertaling van boeken uit Amerika), voetnoot NET.Bible:

{sn} This is one of the hardest verses in the gospels to interpret. Various views exist for what generation means.

(1) Some take it as meaning “race” and thus as an assurance that the Jewish race (nation) will not pass away. But it is very questionable that the Greek term {genea} can have this meaning. Two other options are possible.
(2) Generation might mean “this type of generation” and refer to the generation of wicked humanity. Then the point is that humanity will not perish, because God will redeem it. Or
(3) generation may refer to “the generation that sees the signs of the end” (v. 30), who will also see the end itself. In other words, once the movement to the return of Christ starts, all the events connected with it happen very quickly, in rapid succession.

http://classic.net.bible.org/strong.php?id=1074

Het kan verder ook worden vertaald als ‘een eeuw‘ of ‘tijdsbestek‘. Dus ‘deze eeuw’ of  ‘deze tijd’ zal niet voorbijgaan.

Voor de uitlegging van Mt. 24 moet er één “aanname” worden gedaan. Namelijk dat Israël “de Vijgenboom” is waaraan gerefereerd wordt.

Vervolgens worden daarop andere aannames gestapeld (“deze generatie = 40 jaar” enz) met als gevolg een verhaal dat min-of-meer aanvaardbaar is. In mijn ogen op een “het zou zo kunnen zijn” niveau. Er worden dan echter drie fouten gemaakt die cruciaal zijn.

Fouten in uitlegging

• 1e fout -> de Vijgeboom als beeld van Israël.
  Nérgens in Gods Woord is de Vijgenboom een beeld, of type, van Israël! Israël wordt één keer vergeleken met vijgen (Hos. 9:10) en een vijgenboom (Jer. 8:13, een vergelijking met een vijgeboom die geen vrucht draagt). Het beeld van Israël is de Olijfboom (vgl. Rom. 11:24, Jer. 11:16 – “Een groene olijf, schoon van prachtige vrucht, heeft de HERE u genoemd; onder geluid van groot gedruis heeft een vuur zijn loof aangestoken en zijn zijn takken verbrand”). Wanneer we claimen dat de Vijgeboom een beeld van Israël zou zijn -en helaas kun je dat op nogal wat plaatsen lezen- dan krijgen we een probleem met bijvoorbeeld het gedeelte waarin de Here een vijgenboom vervloekt (Matt. 21:19-21). Overigens heb ik, onder invloed van de late Amerikaanse evangelicalen als Lindsey, deze denkfout lang nagevolgd.Vaak wordt beweerd dat Lindsey e.a. de “dispensationalistische visie” (bedelingenleer) uit zouden dragen. De Scofield Bible -het defacto standaard werk op dit gebied- heeft echter bij dit vers als toelichting helemáál niet opgemerkt dat het hier Israël zou betreffen. Ook de Ryrie Study Bible doet dit niet. De twee belangrijkste “dispensationalistische” studiebijbels verklaren hier helemaal niets! En dat is ook logisch. Want er wordt hier heel iets anders gezegd door de Here dan dat wij er meestal van maken. En het juiste uitlegkundige principe wordt dan ook gevolgd namelijk: letterlijk nemen als het letterlijk kan. En dat kan hier probleemloos. Wat zegt de Here, als we het eens in eigen woorden mogen zeggen? “Als de blaadjes weer aan de bomen komen, weet je dat het weer zomer wordt”. En daarmee wijst hij terug op de eerder genoemde tekenen. De tekenen die in de ‘eindtijd’ zullen worden gezien door de mensen (valse christussen, oorlogen, geruchten van oorlogen, verdrukkingen tot aan de valse Messias in de Tempel, vers 15) zijn net zo onmiskenbaar, makkelijk herkenbaar, als dat wij zien aan de bomen dat het weer zomer wordt.

• 2e fout -> de “Generatie”
  Eerder heb ik hier al uitgebreid aandacht aan besteeed. De ‘generatie’ is een letterlijke vertaling van het Griekse ‘genea’. Waar ons woord ‘genealogie‘ (= het onderzoeken van de geslachten). De belangrijkste, meest accuratie, Nederlandse vertalingen hebben dan ook gekozen dit als ‘geslacht’ te vertalen.

• 3e fout -> gestapelde bewijsvoering
  Op basis van de voorgaande 2 foute aannames of uitleggingen wordt een ‘gestapelde bewijsvoering’ gemaakt. Vijgeboom = Israël, deze generatie ( “die zal zien dat Israël hersteld wordt”, wat nergens staat!) zal de wederkomst, of opname, meemaken.

Je zou nog kunnen stellen dat Israël inderdaad ‘de zomer’ is, het uitlopen van de vijgenboom gelijkstellen aan het ontstaan van Israël. Maar de 2e stap, van het woord geslacht een ‘generatie’ maken en die vervolgens beperken tot bijvoorbeeld 40 jaar is een ernstige(r) misser. De Bijbel leert namelijk iets anders. Een geslacht gaat pas voorbij, zo weten we, zodra de laatste mensen van een geslacht zijn uitgestorven. Genesis 6:3 zegt: “En de HERE zeide: Mijn Geest zal niet altoos in de mens blijven, nu zij zich misgaan hebben; hij is vlees; zijn dagen zullen honderd twintig jaar zijn.”. Met andere woorden, als je uitgaat van de wederoprichting van de staat Israël in 1948 als ‘beginpunt’ voor je rekensom, dan betekent dit dat de wederkomst op zijn laatst 120 jaar later zal zijn, dat is in 2068. Of daar vóór natuurlijk. Maar een ander uitgangspunt zou ook kunnen zijn het moment dat Palestina werd uitgeroepen tot het ‘Joodse Thuisland’ door de Zionistische beweging (1897 + 120 = 2017). Dit laat al zien dat het verdraaid lastig is om ook maar íets te zeggen over een datering van de komst van de Here.

De Tekenen

Wij zijn als gelovigen in mijn ogen door al de boeken, films, TV programma’s en spreekbeurten van de, met name, Amerikaanse late, extremistische, Evangelicalen (jaren ’60 en later) op het verkeerde been gezet. Want, in Matteüs 24 geeft de Here een aantal hele duidelijke tekenen waar we op moeten letten. Net als dat we weten, aan het uitlopen van de bomen, wanneer de zomer komt kunnen we namelijk zien, aan de tekenen welke de Here noemde, wanneer ‘de zomer nabij’ is, wanneer Zijn komst (zeer) aanstaande is.

Daarover zal ik graag een volgende keer schrijven, mocht ik de gelegenheid (nog) krijgen…. !