Het Gezicht van het Kwaad

de tegenstander diabolosMensen willen het kwaad een gezicht geven. Op dit moment is ‘het kwaad’ vooral de politiek. Bestuurders van het land moeten het ontgelden. Maar ook de pers. Smalend de “Main Stream Media” (MSM) genoemd. Circa tien procent van de mensen gelooft dat de media (Radio, TV, Kranten) en politiek samenspannen in een ‘samenzwering’.

Politicus Gert Jan Seegers van de ChristenUnie kan er over meepraten. Niet dat hij die opvattingen aanhangt maar hij is er wel, net als veel andere politici, het slachtoffer van doordat ze regelmatig bedreigd worden. Rapper Lange Frans zat samen met  ‘graancirkelspecialist’ en complotdenker aan tafel en in een interview dat bol staat van opvattingen waar de gemiddelde Nederlander weinig mee kan fantaseerden ze hardop over het doodschieten van politici:

„Ze gaan allemaal neer”, zei complotdenker Janet Ossebaard deze week in een interview met rapper Lange Frans. Premier Rutte, Geert Wilders, het koningshuis. En natuurlijk voormalig topambtenaar Joris Demmink. (NRC)

De commotie die ontstond was niet gering. Maar de bijval die men kreeg, vooral op Twitter, vond ik zeer opmerkelijk. De angst slaat je om het hart. De demonisering van mensen in bepaalde posities en functies loopt volledig uit de hand. Herinneren we ons Pim Fortuyn nog? in de ogen van veel mensen was hij ook een ‘gezicht van het kwaad’, indertijd vooral in de ‘linkse kringen’ en het eindresultaat was dat hij daadwerkelijk werd vermoord.

Wat is er toch aan de hand?

Op dit moment is er in de maatschappij veel wantrouwen, onrust en ontrevredenheid. De politiek, “big pharma”, journalisten, maatschappelijke ontwikkelingen (“zwarte piet”-discussie), corona, enzovoorts. De anti-vaxxers pakken hun momentum en weten bij veel mensen angst in te boezemen met de meest bizarre aantijgingen aan het adres van de makers van corona-vaccins.

Daarnaast is er al jarenlang in de politiek een polariserende beweging waarneembaar; de ‘ruk naar rechts’ (PVV, FvD) kan niemand ontgaan zijn. Maar ook de linkse politiek wordt meer extreem. Er zijn allerlei vraagstukken die maar niet opgelost lijken te kunnen worden.

En dat is maar het topje van de ijsberg natuurlijk. Mensen zijn ontevreden over hun situatie in allerlei opzichten; de huren zijn te hoog, huizen te duur, krapte op de woningmarkt, energietransitie en zorg. Allemaal hete hangijzers.

Als dat soort problemen in je leven spelen die je zelf niet kunt oplossen is het niet zo vreemd dat je gaat zoeken naar een oorzaak. De onvrede wil je duiden, een schuldige aanwijzen. Sommigen gaan daarin heel ver zoals ik eerder aanhaalde. Eén op de tien Nederlanders gelooft op dit moment in bepaalde vormen van ‘samenzweringen’ tegen de bevolking.

Het Gezicht van het Kwaad?

Het Kwaad was, in vroeger tijden, heel eenvoudig te duiden. Toen Nederland nog een christelijk land was (grotendeels), was de satan de verpersoonlijking van het kwaad. Zo kennen we hem uit de Bijbel, als “de tegenstander” en de kracht die mensen “naar de hel” wil sleuren. Letterlijk en figuurlijk.

Terug, achter mij satan! Je zou me nog van de goede weg afbrengen. Je denkt niet aan wat God wil, maar alleen aan wat de mensen willen. (Matteüs 16:23)

Dat is wat de tegenstander, het kwaad, wil: de mens van God afbrengen. Dat is inmiddels in Nederland aardig gelukt. De overgrote meerderheid van de Nederlanders gelooft niet meer in de God van de Bijbel. Maar dat zorgt wel voor een ander probleem. Men moet dan het kwaad dat hen overkomt een gezicht geven. Waardoor hebben ze het dán moeilijk in het leven? Waardoor zijn er tegenslagen zoals werkloosheid, ziekte, geldgebrek? Wie doet hen dat aan?

Als er dan iemand komt die dit weet te ‘duiden’ met behulp van een samenzweringstheorie dan heeft ‘het kwaad’ opeens een gezicht gekregen. Ook als het volstrekt onbewezen is en tegen elke wetenschappelijke waarneming of waarheid in gaat. En accepteert men het met graagte.

Het valt mij dan ook op dat mensen die dergelijke ideeën aanhangen dit doen met een bijna religieus fundamentalistisch fanatisme. Zij zijn ‘de verlichten’ die De Waarheid in pacht hebben en iedereen die dat niet onderschrijft wordt uitgelachen, beledigd ja zelfs met de dood bedreigd. En ook dat is niet verwonderlijk. Elk mens heeft een neiging naar het religieuze. God heeft afgedaan. Maar het kwaad, het onheil dat je overkomt, niet. Dus? Welkom “kwade samenzwering”… het Kwaad heeft een nieuw gezicht gekregen.

Het Kwaad is in zijn opzet geslaagd, verdeelt mensen onderling en zet ze tegen elkaar op en dat niet alleen in ons land. Het Kwaad wordt in de Bijbel ‘diabolos‘ genoemd. Dat betekent

  • vatbaar voor laster, lasterlijk, vals beschuldigend, een lasteraar, valse aanklager, lasteraar

De ‘samenzweringstheorieën’ die we onder andere voorbij horen komen met betrekking tot corona en veel andere zaken zijn precies dat. Laster, valse beschuldigingen en als aanhanger er van heb je je vatbaar voor deze laster getoond. Mijn advies is: hou je er verre van. Je bent in- en onder een verkeerde invloedssfeer als je je hiermee inlaat.

Print Friendly, PDF & Email