Moet je dat nou wel doen, tijd spenderen aan een gesprek met een complotwappie? Volgens veel mensen wel. En daarbij natuurlijk vooral ook de aanhanger van de complottheorieën serieus nemen. Uitlachen is wel het laatste wat je doen. Maar, ze maken het je niet makkelijk. Omdat ze namelijk gevangen zitten in hun eigen gedachtengang. Of eigenlijk: gedachtengangen van anderen, die zij zich eigen gemaakt hebben en volgen. Dat valt maar moeilijk te doorbreken.

Samenzweringstheorieën negeren is onverstandig, benadrukt Karen Douglas, sociaal psycholoog aan de Universiteit van Kent. “Ze beïnvloeden de intenties en gedragingen van mensen. Samenzweringstheorieën zijn van oudsher in verband gebracht met vooroordelen, genocide, risicovol gezondheidsgedrag, klimaatontkenning en meer recentelijk behoorlijk verontrustend gedrag in verband met COVID-19-complottheorieën.” (Redpers)

De afgelopen week postte Gert-Jan Segers van de ChristenUnie de kandidaten van de CU voor het nieuwe kabinet. Ik feliciteerde de CU, net als veel andere mensen, met de posten en sprak waardering uit voor twee kandidaten in het bijzonder. Carola Schouten en Henk Staghouwer (die vlak bij mij in de buurt woont).

World Economic Forum

Een mevrouw ging echter meteen los. Het WEF! Klaus Schwab! De CU liep aan de leiband van het WEF en had geen ‘geestelijk inzicht’. Ik reageerde op haar met de opmerking dat CU dingen anders ziet en dat je niet er van uit moet gaan dat jij het ‘enig juiste inzicht’ hebt, zeker als het op (christelijke) geloofszaken aankomt.

Ik was het voorval al lang weer vergeten want zo gaat dat met social media, het is vluchtig. Totdat ik opeens vandaag een aantal berichtjes kreeg via Facebook messenger van iemand die ik niet kende. Het bleek dezelfde mevrouw**) te zijn.

Het gesprek verliep op zijn zachtst gezegd wonderlijk maar netjes. Ze deed een aantal claims, stuurde mij als ‘bewijs’ van de betrokkenheid van de CU bij het WEF een link naar de site waar Carola Schouten als deelnemer van een bijeenkomst stond. En schreef “hoezo complottheorie??”

Het is bijzonder, vind ik, hoe het feit dat een politicus meedoet aan een overleg waar enkele duizenden deelnemers zijn meteen als samenzweerder wordt beschouwd.

Want wat is het WEF eigenlijk? Volgens Wikipedia: “Het World Economic Forum (Wereld Economisch Forum of WEF) is een jaarlijkse bijeenkomst van de CEO’s van de grootste bedrijven ter wereld, internationale politici (presidenten, ministers-presidenten en anderen), intellectuelen en journalisten, in totaal zo’n 2500 personen. Het WEF organiseert jaarlijks in de winter een jaarvergadering in Davos en diverse regionale conferenties op alle continenten.”

Er komen elke keer zo’n 2.500 mensen bijeen, van regeringsleiders, zakenmensen tot journalisten. Journalisten worden in het bijzonder uitgenodigd omdat het WEF de beschuldigingen en kritiek als zouden ze een geheime club zijn juist willen weerleggen.

In diverse complottheorieën speelt het WEF een belangrijke rol. En dan vooral de oprichter er van, Klaus Schwab. En. Zijn. Boek!. Dat boek heb ik overigens, de oorspronkelijke, Engelstalige, uitgave is gratis te downloaden.

The Great Reset
Klaus Schwab presenteerde in juni 2020 zijn voorstel om de COVID-19-pandemie aan te grijpen voor een hervorming van de wereldeconomie. Dit zou volgens Schwab hoogstnoodzakelijk zijn. Het “momentum” is, was, volgens hem daar. Men draait dit om en zegt dat Schwab en het World Economic Forum de pandemie gepland hebben en noemen het dan ook steevast een plandemie.

De gedachte is dat het een en ander dus één groot complot, een plan, is. Dat is niet het geval. Net zo goed als dat Bill Gates corona niet gepland heeft. Wél heeft hij jaren geleden er voor gewaarschuwd dat zoiets een keer kon gebeuren. Die toespraak wordt nu aangegrepen en er wordt gezegd: “Zie je wel, hij heeft het gepland!”

Het gesprek …
Het gesprek verliep vreemd. ik reageerde op de aantijging richting Carola Schouten en toen kwamen er twéé claims: het boek van Schwab (uiteraard) en dat Wikipedia onbetrouwbaar was.

Dat wilde ze bewijzen door het “even” aan te passen, maar de aanpassing die ze claimde te hebben gedaan (weet niet welke) werd niet verwerkt. De gedachte dat Wikipedia “door iedereen zomaar aan te passen is”, is namelijk incorrect en gebaseerd op de situatie zoals deze zeker meer dan 20 jaar geleden was.

Mijn laatste reactie heeft ze niet meer gelezen, ik werd namelijk geblokkeerd nadat ze in de gaten kreeg dat haar argumenten geen vat op mij kregen. Ik post (een deel) van het gesprek hier. Als illustratie (en uiteraard geanonimiseerd). Ik kan het ook posten want het was een (tijdelijk) fake account***)

(ze heeft mij geblokkeerd, zie rood uitroepteken)

Gesprek met een complotwappie: doen of niet?

Mijn ervaring de afgelopen twee jaar is dat in gesprek gaan met een complotwappie erg lastig is. Ook al doe je nog zo je best om een goed gesprek met ze te voeren ze blijven ófwel doordrammen met hun eigen standpunten en komen met een steeds groter rookgordijn en stroman-argumenten ófwel als je argumenten aanvoert die hun statements ontkrachten wordt je geblokkeerd.

Wekenlange discussies
Met sommige van hen heb ik wekenlang discussies gevoerd. Maar je krijgt geen vat op ze. Telkens komen er nieuwe video’s, links naar obscure websites met artikelen. Die je dan ‘maar eens goed moet lezen’. Neem je het door en geef je argumenten waarom het niet klopt dan krijg je weer nieuwe video’s en links naar wéér andere verhalen en (onzinnige en onhoudbare) statements. Men zit compleet gevangen in de ‘fabeltjesfuik‘.

op Twitter en Facebook is me dat al meermaals overkomen. En ook in de privé sfeer een aantal keren, door de jaren heen. Vooral statistieken en andere cijfermatige onderbouwingen, gevalideerde wetenschappelijke onderzoeken en (open) vragen leiden tot blokkades. En in sommige gevallen heb ik de complotwappies zelf uiteindelijk maar geblokkeerd. Want: ze weten van géén ophouden.

West hamert erop dat pas wanneer men er uiteindelijk in is geslaagd om effectieve communicatie tot stand te brengen je zorgvuldig kunt proberen de ander bloot te stellen aan nieuwe informatie. (Redpers)

Schadelijke informatie
Het is juist die nieuwe informatie, zo valt mij op, die men totaal niet kan handelen. Het past niet in het plaatje. Ik heb nu,  vooral ten tijde van de corona-pandemie, veel tijd gespendeerd aan mensen die deze opvattingen nalopen. Zowel op dit blog, als op een ander blog, op Twitter en Facebook. Omdat ik geloof dat desinformatie zéér schadelijk is. Sterker nog: het kan tot de dood leiden van aanhangers en hun volgers. Of tot dnare consequenties voor anderen. Opstanden, oorlogen, genocide. Allemaal als gevolg van complottheorieën. Het is écht niet onschadelijk!

Maar zo langzamerhand merk ik steeds vaker dat de energie om er tegenin te gaan niet meer aanwezig is. Het houdt een keer op ..

Moord op de waarheid

Meer over complottheorieën in zijn algemeenheid lees je hier. En in dit artikel bespreek ik de “christelijke” complottheorieën.

Het fenomeen is overigens niet nieuw voor mij. Al zeker 20 jaar geleden heb ik langdurig gesprekken gevoerd met mensen uit, voornamelijk, Reformatorische kring over allerlei (o.a. anti-semitische) waandenkbeelden die ze aanhingen. Een paar jaar geleden nam één van hen contact met mij op. Hij liet mij weten dat mijn argumenten hem niet los hadden gelaten en hij uitéindelijk de beweging c.q. kring waar hij in zat had verlaten. Dat maakt wel iets goed, zo’n berichtje.

__
**) ondanks dat ze kennelijk speciaal een account had aangemaakt hiervoor was het onmiskenbaar dezelfde persoon gezien initialen, argumenten en taalgebruik.
***) Dat het een fake-account was constateerde ik door via “private browser” instelling het account te zoeken. Ze had het hele account inmiddels opgeheven.