Als het aan de vakbond FNV ligt gaan de de minimumlonen omhoog. Vakbonden stellen voor: verhogen minimumloon naar €14 per uur. De actie loopt al geruime tijd. Is zo’n vehoging zinvol? En, belangrijker, kan dat eigenlijk wel?

De reden waaróm men dat wil is helder: er zijn veel mensen die niet meer rond kunnen komen. Zijn zij geholpen met verhoging van het minimumloon? En wat zijn daarvan de gevolgen voor de bedrijven, overheid en burger? Voor het komende jaar hebben ze alvast ingezet op €100 per maand plus inflatiecorrectie van 2%. Wat neerkomt, voor mensen op het minimuloon, op een loonstijging van 8%, aldus het NRC.

Vakbond CNV is het eens met FNV, maar vindt dat alle lonen moeten stijgen, niet alleen het minimumloon. Arbeidseconomen zeggen dat het zal leiden tot meer (schijnzelfstandige) ZZP’ers. (nu.nl)

Minimuloon

Zo’n zes procent van de mensen zit op minimumloon. Als je dat omhoog brengt kost dat de werkgevers, inclusief allerlei instanties en de overheid,  miljarden. Ik vind het prima dat het omhoog gaat maar dan moeten we ons met ons allen ook beseffen dat de kosten daarvoor opgebracht moeten worden – dus: prijsstijgingen en hogere belastingen voor de middeninkomens. Want: een hoger minimumloon heeft nog een extra werking: loongolf en hogere uitkeringen.

Voor de mensen die van het minimum loon moeten rondkomen is er een heel toeslagen- en kortingen circuit. Belasting betalen ze daardoor per saldo niet (ze zijn netto ontvangers, al zullen ze zich dat niet altijd beseffen of dat anders zien).

Toeslagen en kortingen

Breng je het minimumloon omhoog naar €14/uur dan is dat op maandbasis €2300. In tegenstelling tot nu zo’n €500/mnd er bij! Dat betekent dat ze waarschijnlijk heel veel toeslagen e.d. kwijt raken. Dat kinderen opeens minder studiefinanciering krijgen. Waardoor je als je studerende kinderen hebt een ouderbijdrage moet gaan betalen. En ze er netto per saldo nagenoeg niets mee opschieten.

De vakbonden gaan er vanuit dat de toeslagen niet zullen dalen omdat die gekoppeld zijn aan het minimumloon. Daar geloof ik niets van. Deze koppeling zal losgelaten (moeten) worden.

Loongolf

Overigens zal dat ook betekenen dat mensen die nu een beetje boven het minimumloon verdienen, bijv. zo’n €2000/mnd,  óók meer willen hebben. Want die zitten dan opeens ónder het minimum. Zij vallen linksom of rechtsom dan opeens onder de minimuloongrens en móeten zelfs loonsverhoging krijgen, wettelijk gezien. Dat zal tot een enorme loongolf gaan leiden.

De Vakbond FNV zegt dat dat prima kan allemaal. Want, zo redeneert men, de bedrijven maken enorme winsten die naar de aandeelhouders gaan en dat moet naar de werknemers. Dan vergeten ze wel dat er ook héél veel kleine werkgevers zijn die niet alleen niet beursgenoteerd zijn maar maar amper overeind kunnen blijven.

Bedrijven waarvan de eigenaar zelf meewerkt in het bedrijf en amper meer verdient dan zijn eigen personeel. Als die kleine bedrijven, zoals bijvoorbeeld een kleine lokale aannemer, met 2 of 3 personeelsleden opeens €1000 tot €1500 per maand méér moeten betalen aan salaris (exclusief de kosten voor pensioenpremies e.d.) dan kan dat, zal dat, het einde van zo’n bedrijf betekenen.

Dit voorstel maakt dus de kleine bedrijven kapot. Of zal kleine werkgevers dwingen meer van ZZP’ers gebruik te gaan maken om zo deze stijging van de loonkosten te omzeilen. Wat de arbeidseconomen ook voorspellen.

Kennis en innovatie

Ook vergeet de vakbond FNV dat aandeelhouders bedrijven kapitaal verschaffen. Als tegenover de kapitaalverschaffing geen beloning (dividenduitkering, koerswinst) meer staat, zullen de aandeelhouders afhaken en hebben bedrijven een probleem om kapitaal te verwerven.

Bedrijven zullen dan meer schulden moeten gaan maken (leningen) wat niet alleen de winst drukt, en dus minder bestaanszekerheid zal geven, maar ook de innovatie zal afremmen. Juist in Nederland, waar op kennis- en innovatie wordt ingezet, zal dit daarom potentieel kwalijke gevolgen hebben.

Uitkeringen omhoog

Een 2e nadelig effect is dat verschillende uitkeringen omhoog moeten en ook fors.

Het betreft de Participatiewet (bijstand), Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) en Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ), Algemene Ouderdomswet (AOW), Algemene Nabestaandenwet (Anw), Wet werk en arbeidsondersteuning Jonggehandicapten (Wajong), Werkloosheidswet (WW), Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA), Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO), Ziektewet (ZW) en de Toeslagenwet (TW).

Door bijvoorbeeld de bijstand met 30% te verhogen is het totaal niet aantrekkelijk meer om een baan te zoeken. Immers, de bijstandsuitkering voor een gehuwd stel gaat dan naar +/- €1800 maand. Netto. Tel daar de diverse toeslagen, kortingen en subsidies bij op? Dan kom je ruimschoots over de 2000 euro per maand. Dat kán niet de bedoeling zijn!

Massawerkloosheid

Een 3e effect is dat de werkloosheid zal gaan stijgen. Al jaren zien we de tendens dat werk verplaatst wordt naar lage-lonen landen. Er zijn nog veel bedrijven die dat nog niet doen. Maar het rekensommetje wordt dan voor grote bedrijven wel heel simpel. Want stel: je hebt 100 mensen in dienst. Deze 100 mensen x 500 euro extra is een jaarlijkste stijging van een half miljoen. Exclusief de loonkosten die je als werkgever daar bovenop hebt.

Voor een werkgever met 100 personeelsleden betekent dit al snel een stijging van de totale kosten voor personeel van ca. 1 miljoen euro. Per jaar. Elk jaar maar weer. Dat is een extra kostenposten zonder return on investment. Oftewel een flinke desinvestering.

Als werkgever weet je het dan wel: de boel sluiten in Nederland en verplaatsen naar bijvoorbeeld Tjechië, Polen of Azië. Wat je concurrenten voor je wellicht al hadden gedaan is nu wel héél aantrekkelijk immers: die (extra) loonkosten ontwijken financiert de verhuizing naar het buitenland ruimschoots.

De vakbond FNV denkt dat dit niet zal gebeuren. In de sprookjes van Grimm misschien niet. Maar in het kapitalistische westen is dit al jaren gaande en wordt zo alleen maar versneld. Software? Callcenters? Maakindustrie? De één na de ander heeft Nederland al verlaten. Waarom zouden anderen dat dan niet meer doen? Integendeel, je geeft bedrijven een extra prikkel om de boel hier op te pakken en te vertrekken.

Ik zie het zelf ook dat er veel concurrentie is. Niet alleen door bijklussende studenten en zwartwerkers. Websites bouwen door bedrijven uit Pakistan kan voor een fractie van de (toch echt wel scherpe) prijzen die ik zelf bijvoorbeeld hanteer met mijn bedrijf. Nederlandse bedrijven hebben tegenwoordig steeds vaker een paar mensen hier werken voor sales en consultancy maar het ‘productiewerk’ (bouwen van de websites) gebeurt in ‘Verweggistan’.

Tweeverdieners

Wat ik wel opmerkelijk vind is dat de vakbonden praten over de situatie alsof we in dit land alleen maar éénverdieners hebben. De meeste echtparen werken immers beide partners (al dan niet fulltime)? Dus het gemiddelde gezin in Nederland hoeft helemaal niet rond te komen van het minimum.

Onhaalbaar plan

Ik begrijp niet dat de vakbonden inzetten op een verhoging van het minimumloon naar een uurloon van €14.–. Een stijging van maar liefst 30% van het inkomen! Zoals men op de actiesite zelf al aangeeft gaat dit verhaal “de overheid” ruim €10 miljard kosten:

 

 

Maar wie gaat dat betalen?  “De Overheid” heeft geen geld, geen inkomen, van zichzelf. Dat wordt opgebracht door u en mij. Via de belastingen. De grote bedrijven gaan écht niet de loonkosten voor de kleinere bedrijven betalen. Dat “de overheid” en “de grote bedrijven” het betalen is werkelijk een drogredenering. Of bedacht door mensen die nog niet eens economieles op MAVO niveau hebben gehad.

Een loonstijging zoals voorgesteld gaat een énorme impact hebben en zal leiden tot lastenverzwaringen voor bedrijven én middeninkomens die niet op te brengen zijn.

Mijn gevoel zegt mij dat de vakbonden dit écht wel weten. Ik zie het als ‘zieltjeswinnen‘ door de bonden (en linkse politici) die al jarenlang ledenverlies lijden en zo proberen weer nieuwe leden (en kiezers) te werven.  Kortom: een onhaalbaar plan. De vakbonden weten dit ook wel, lijkt mij. Niemand schiet hier iets mee op.

Vergis je niet. Ik gun iedereen een goed inkomen. Maar de vakbond FNV maakt hun leden blij met een dooie mus.