Er is de laatste tijd enige ophef over de Europese digitale identiteit, een nieuwe elektronisch ‘document’ voor identificatie. Is dit de opmaat naar een ’totale controle’ of een Social Credit systeem voor Europa?

De vraag is niet óf deze Europese digitale identiteit er komt, maar wanneer. Het platform Follow the Money heeft er een artikel over geschreven dat nogal wat mensen alarmeerde. Ook Family7 interviewde de journalist in het programma ‘Uitgelicht’.

Europese digitale identiteit

De EU zegt over het ‘digitale document’, dat voornamelijk met smartphones moet werken, het volgende:

Er komt een Europese digitale identiteit voor elke EU-burger, elke inwoner en elke onderneming in de EU die dat wil. Ze kunnen zich daarmee identificeren en kiezen welke persoonlijke gegevens ze willen delen, zowel online als offline, met overheidsinstanties en bedrijven in de hele EU. Iedere EU-burger en inwoner van de EU kan die in een persoonlijke digitale portemonnee opslaan.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, zei er in haar Staat van de Unie op 16 september 2020 het volgende er over:

Telkens als een app of website ons vraagt een nieuwe digitale identiteit te creëren of gemakkelijk in te loggen via een groot platform, hebben wij geen idee wat er in werkelijkheid met onze gegevens gebeurt. Daarom stelt de Commissie een beveiligde Europese e-identiteit voor. Een e-identiteit die wij kunnen vertrouwen en die elke burger overal in Europa kan gebruiken om van alles te doen – van belasting betalen tot een fiets huren. Een technologie waarbij we zelf kunnen controleren welke gegevens worden gebruikt en hoe ze worden gebruikt.”

Het doel is in principe dus beschérming van de burgers van de EU tegen misbruik van hun identiteitsgegevens. Dit gebeurt nu namelijk op grote schaal. Grote ondernemingen als META (Facebook) en Google verzamelen grote collecties data, maar ook duizenden, zo niet tienduizenden, bedrijven alleen al in Nederland verzamelen data over de burgers.

Welke data allemaal verzameld wordt van ons, als burgers, en wat daar mee gebeurt? We hebben géén idee. De EU denkt met de digitale identiteit daar iets aan te kunnen, moeten, doen.

Sociaal Kredietsysteem van China

Dit is een ontwikkeling die je niet tegenhoudt en verder bouwt op wat er al is. Want: bestaande wetgeving, bestaande techniek, wens van de burgers dat hun privacy beter beschermd wordt.

Gevoelsmatig krijg ik er geen prettig gevoel bij. Want al snel bekruipt je het gevoel dat we naar een ‘sociaal puntensysteem’ als in China kunnen afglijden. Het beruchte “Socal Credit”. Dat er misbruik gemaakt kan worden van deze ‘identiteit’ door de EU. Dat je straks niet eens meer normaal kunt betalen in een winkel zonder je Europese Digitale Identieit..?

Het ligt uiteraard helemaal aan de waarborgen die er straks geschapen worden en de informatie die er in opgenomen wordt, hoe dat verzameld wordt, je ‘recht op vergetelheid‘, recht op inzage en correcties. Allemaal zaken overigens die binnen de EU bij wet zijn geregeld.

Daarnaast is het Chinese systeem in de kern heel anders van opzet. Gebaseerd op biometrische herkenning, gekoppeld aan duizenden camera’s, je bank, chat apps, telefoongegevens (locatie), gerícht op controle van de burger en het ‘stimuleren’ (afdwingen) van door de overheid gewenst gedrag. Dat is wezenlijk anders.

Het ontwerp van de door de EU voorgestelde “app” is vanuit de tegenovergestelde invalshoek. Al zijn er wel dingen waar je je zorgen over kunt maken, de intentie en doelstelling is volstrekt tegengesteld.

Strenge Privacywetgeving

De EU heeft de afgelopen jaren vrij strenge privacywetgeving aangenomen (GDPR o.a.) waar ze ook zelf aan gehouden zijn. Het is op basis van deze wetgeving ook dat ze bijvoorbeeld Google Analytics (mogelijk) willen gaan verbieden, Facebook (Meta) aan de ketting willen leggen enz.

In januari 2022 heeft de Oostenrijkse privacytoezichthouder een onderzoek afgerond naar het gebruik van de tool voor een Oostenrijkse site. Volgens dit onderzoek blijkt dat Google Analytics in dit geval niet voldoet aan de AVG (Algemene verordening gegevensbescherming). – FrankWatching.

Die wetgeving geldt ook, zeker niet in de laatste plaats, voor de overheden zelf. Voorbeeld: denk aan het stikstof-probleem. De Nederlandse staat is door de rechter op basis van hun eigen wetgeving gedwongen er iets aan te doen. Dat geldt ook op dit gebied. Een rechter zal, op basis van de geldende wetgeving, niet toestaan dat de EU haar eigen wetten met voeten zal treden.

De voorwaarden voor de Europese Identiteit

Een belangrijke constatering: “Europa bouwt de digitale identiteit niet zelf. De lidstaten moeten met die geschetste voorwaarden zelf aan de slag”, zo stelt hoogleraar Bart Jacobs van de Radboud Universiteit die bij de ontwikkeling van de ‘European Digital Identity Wallet’ betrokken is geweest.

Hij heeeft wel een kritiekpunt: “Het voorstel ademt een decentrale toon, maar er staat nergens in de eisen dat de data van de Wallet ook decentraal opgeslagen moeten zijn. In mijn ogen is dat een vereiste. In de plannen ontbreekt ook de eis dat de Wallet open source ontwikkeld moet zijn, zo houd je Big Tech buiten de deur. Ik vind dat een verplicht onderdeel.” – dat zijn dezelfde eisen waar de Nederlandse QR-app ook aan voldoet (geen centrale opslag, open source).

Het voorstel is nog helemaal niet klaar. Dat zal ergens in 2022 moeten zijn.

Ook al is het gevoelsmatig dus een verhaal waar ook ik mij zorgen over maak, ik geloof persoonlijk niet dat een dergelijke Europese Identiteit App of systeem als Social Credit systeem kan of zal worden ingezet. De komende jaren in elk geval zéker nog niet.

De link die gelegd wordt met ‘de QR-code’ app is ook onjuist. De corona-melder-app is veel beter vergelijkbaar. Een app die wel degelijk, zoals dat in Nederland is gedaan, de privacy van de gebruikers er van afdoende beschermd. Als volgens dat model een Europese Identiteit ‘app’ wordt gemaakt, zie ik geen enkel bezwaar er tegen. Helemaal omdat niemand je verplicht, of kan verplichten, het te gebruiken.

____

Onder bepaalde christenen heerst de zorg dat dit systeem het in de Openbaringen genoemde ’teken van het beest’ zou zijn. Dit artikel, aangevuld met informatie daar over is hier te vinden.