Het subsidiëren van armoede betekent dat je armoede in stand houdt. Armoede subsidiëren is continueren.
Om te subsidiëren moet je daarnaast een andere groep geld afnemen. Subsidiëren kost geld. Het rondpompen van geld zorgt daarnaast voor extra kosten door de uitvoeringslasten die er mee gepaard gaan.
In de regel zijn het de ‘middeninkomens‘, de groep die ruwweg tussen de €35.000 en €70.000 per jaar verdient (op dit moment), die de subsidie voor ‘de armen’ moeten ophoesten. Want: belasting wordt over het algemeen geheven over inkomen en goederen. Met name heffing op inkomen (23%) staat bovenaan in de lijst van inkomsten uit belastingen.
Loon- en inkomenstenbelasting 23%
Omzetbelasting (Btw) 20%
Zorgpremies 14%
Premies volksverzekeringen 11%
Rijke mensen, zeg maar “de miljonairs”, verdienen meestal hun geld niet door te werken maar middels beleggen (aandelen, verhuur van panden etc), via hun bedrijf, etc.
Loon- en inkomstenbelasting alsmede premies volksverzekeringen worden ingehouden op loonvormende arbeid en dus voornamelijk door de middeninkomens opgebracht. Mensen die in loondienst zijn of als zelfstandige (ZZP’ers bijvoorbeeld) werkzaam zijn.
Miljonairsbelasting
Daarom stellen mensen als Lillian Marijnissen van de Socialistische Partij en anderen regelmatig voor ‘de rijken hun geld af te pakken’ middels een jaloeziebelasting namelijk door kapitaal of vermogen te belasten. Dit kapitaal moet éxtra belast worden, vinden zij, zodat daarmee zij die ‘arm’ zijn gesubsidieerd kunnen worden.
Dat dit helemaal niet werkt en de mensen die arm zijn of een laag inkomen hebben hier totaal niets mee opschieten zal ik onderstaand duidelijk proberen te maken.
Miljonairs
In totaal telde ons land in 2020 zo’n 278.000 huishoudens met een vermogen van 1 miljoen euro of meer. Maar bij vermogen gaat het grotendeels om het vermogen op papier.
Dat is dus geen cash geld of geld op je lopende- of spaarrekeningen. Het is vooral de waarde van de eigen woning (minus de hypotheekschuld) en andere bezittingen, zoals een belang in een bedrijf. Dat “kapitaal” kun je dus sowieso niet zomaar benutten laat staan zondermeer belasten. Er is wel sprake van rendement en dit rendement kan- en wordt belast. Een miljonairsbelasting is dus domweg niet haalbaar.
In het artikel “De Overheid als Robin Hood” heb ik hier eerder al eens aandacht aan besteed.
Energiecrisis
De energiecrisis heeft er toe geleid dat de roep om het verhogen van belastingen toenam. Zodat de extra belasting vervolgens kan worden uitgedeeld aan ‘de armen’.
Een systeem waarbij wederom geld rondgepompt moet worden door overbelaste instellingen, zoals de belastingdienst, en waar de te belasten groep waarschijnlijk snel creatieve uitwegen voor zal vinden.
Pieter Omtzigt deed recent nog een voorstel om de grote bedrijven extra te belasten.
‘Ik wil praten over elke mogelijkheid. Er ontstaan op bepaalde plekken exorbitante winsten, terwijl huishoudens niet kunnen rondkomen. Wat ze in het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Italië kunnen, kunnen we hier ook.’
Hij deed in de 2e kamer ook het voorstel om de 10 miljard gasbaten aan te wenden voor gezinnen die de gasrekening niet kunnen betalen.
Daarmee los je het probleem niet op maar continueer je alleen maar. Door mensen subsidies te verstrekken geef je een perverse prikkel – er is geen enkele aanleiding voor hen om het échte probleem aan te pakken namelijk: ze moeten hun gasverbruik temperen of zelfs helemaal stopzetten.
Vadertje Staat
Als vadertje staat maar door blijft gaan slecht gedrag te belonen zal niemand een noodzaak ervaren te verduurzamen. Verhuurders, huurders, woningeigenaren: allemaal roepen ze “het is de schuld van het kabinet” en eisen dat die de opgehouden handjes gaat vullen.
Dat is niet houdbaar. Want dit jaar is er een energiecrisis en koopkrachtprobleem, volgend jaar is er wel weer iets anders. Daar komt bij, zoals ik eerder liet zien, dat er een groep is die de rekening hiervoor gepresenteerd krijgt: de middeninkomens. Daar moeten we dus onmiddellijk mee ophouden.
Nationaal Isolatie- of Verduurzamingsplan
Een veel betere oplossing zou mijns inziens zijn om die 10 miljard euro aan aardgasbaten en eventuele opbrengst van de exhorbitante, te belasten, extra winsten te spenderen aan een ‘nationaal verduurzamingsplan’ waarbij bijvoorbeeld woningeigenaren, coöperaties en (particuliere) verhuurders een royale subsidie krijgen voor het goed isoleren en, voorzover mogelijk, aardgasvrij maken van woningen.
Verhuurders als coöperaties en commerciële huisjesmelkers zou je zelfs dwingend kunnen opleggen hier aan mee te werken – door bijvoorbeeld een wet waarbij gesteld wordt dat men tot 2030 heeft om de woningen ‘van het gas af’ te halen en tot 2025 hiervoor subsidie te verstrekken.
Aangezien verhuurders niet in staat zullen zijn, wellicht, dit voor die tijd te regelen kun je ook huurders een rol laten spelen (zelfwerkzaamheid, eigen initatief).
Tot nu toe kijkt men véél te passief naar de overheid, ook huurders!, en doet domweg niets. En nu het moment daar is dat de shit de ventilator raakt willen we ‘gratis geld’ gaan uitdelen? Dat is, zoals gezegd, continueren, de status quo handhaven, door te subsidiëren.
Voorbeelden? Je kunt lucht-lucht verwarming in je woning (laten) installeren. Ook als huurder. Je kunt, ook als huurder, zelf voorzetwanden en isolatie plaatsen. Zelf een bedrijf bellen om dubbel glas te plaatsen (in overleg met de verhuurder uiteraard). Vervolgens zou je dan voor zo’n maatregel van de overheid een tegemoetkoming uit de pot van aardgasbaten moeten krijgen. De verhuurder hoeft dan minder of zelfs wellicht niets te doen. En mag, uiteraard, in dergelijke gevallen niet de huur verhogen.
Huurtoeslag
Een 2e toeslag die zorgt voor veel extra lasten voor de burgers uit de middengroep, wat veel mensen helemaal niet zo zien of onderkennen, is de huurtoeslag.
De huurtoeslag leidt er toe dat eigenaren van woningen de verhuurprijs vaak vlák onder de grens vaststellen onder het motto ‘maar de huurder kan toch huurtoeslag aanvragen?’. En zo vangt de verhuurder maximaal geld voor een woning en de huurder woont, door de toeslag, relatief goedkoop.
Echter, wie betaalt uiteindelijk de huurtoeslag? Juist! De belastingbetaler! De middengroep die belasting afdraagt subsidieert op deze manier de huur van een ander. Maar bovenal de inkomsten en winsten van de pandjesbazen (en hun hypotheekverstrekkers) worden hier uit bekostigd! Dat is bizar.
Huurtoeslag moet daarom zo spoedig mogelijk afgebouwd worden zodat de huren gaan dalen. Desnoods dwingt de overheid de verhuurders hiertoe. Er moet een gereguleerde huurmarkt komen waarbij het puntensysteem dwingend opgelegd wordt, ook aan commerciële verhuurders,
Daarmee vang je twee vliegen in één klap. Het wordt voor pandeigenaren minder interessant om panden, ten laste van de belastingbetaler, in de verhuur te doen en zij zullen deze van de hand doen.
De prijzen van woningen, die al heel lang véél te hoog zijn, zullen door het aanbod dat op die manier ontstaat ook dalen. Waardoor starters meer kansen hebben – immers, het is een bekend fenomeen dat starters geen huis kunnen kopen omdat beleggers hen grof overbieden?
Daarnaast zijn eigenaren van panden vaak mensen die in de ‘miljonairsklasse’ zitten. Zo pak je deze groep, zónder belastingen te heffen, toch aan – want, dat ben ik met o.a. de SP eens, men verdient geld, véél geld, aan de ellende van een ander. Door huurders uit te melken.
Aftrek hypotheekrente
Zelf ben ik eigenaar van een koopwoning. Het zal u wellicht verbazen maar ik ben voorstander van de afbouw van hypotheekrente-aftrek.
Eigenlijk vanwege dezelfde redenen. Immers, de hypotheekrente-aftrek wordt door anderen aan meebetaald/gesubsidieerd.
Het is een vreemd, krom, idee toch dat een ander meebetaalt aan jouw vermogensopbouw en de winst van de bankenmeefinanciert?
Zorgtoeslag
Andere toeslagen, zoals de zorgtoeslag, zijn eveneens een perverse prikkel. Het zorgt er voor dat de zorgverzekeraars bijvoorbeeld hoge premies kunnen vragen voor hun verzekeringsproduct. Immers, wie dat niet kan betalen kan, ten laste van de middeninkomens, gesubsidieerd worden?
De overheid, de belastingbetaler, betaalt 4,9 miljard euro aan zorgtoeslag volgens het CBS.
Beter zou dan ook zijn het totaalbedrag dat uitgekeerd wordt aan zorgtoeslagen rechtstreeks aan de verzekeraars over te maken zodat ze de premies naar beneden toe kunnen bijstellen.
Doorgeefluik in het Toeslagencircus
Het hele toeslagencircus is niets anders dan schuiven met geld van de ene groep naar de andere.
De mensen die in armoede leven schieten er niets mee op.
Ze krijgen aan de ene kant hoge rekeningen gepresenteerd, die aan de andere kant worden gecompenseerd door toeslagen, kortingen, eenmalige toelagen, speciale potjes voor ‘armoedebestrijding’ bij gemeenten, kortom: subsidies. Waardoor ze als doorgeefluik fungeren in een systeem dat voornamelijk bekostigd wordt door de middeninkomens.
Armoedebestrijding
Allerlei loketten en instanties houden zich ook bezig met ‘armoedebestrijding’ en onderzoek daarnaar. Tientallen miljoenen worden gespendeerd aan de ‘armoede-industrie’.
Dat geld kan beter gebruikt worden door het rechtstreeks te géven aan die mensen middels bijvoorbeeld verhoging kinderbijslag, bijstand of verlaging van premies voor ziektekostenverzekeringen.
Verhogen inkomen
De zorg- en huurtoeslag afschaffen, alsmede de hypotheekrente-aftrek afbouwen, kun je eventueel ook compenseren door uitkeringen of lage inkomens te verhogen. Maar bovenal moet als een paal boven water staan dat wat we nu doen water naar de zee dragen is.
Blijft, in mijn ogen, dan wel het feit dat dit alsnog gedeeltelijk gesubsidieerd inkomen is (ingeval van uitkeringen). Het beste zou dan zijn de belastingvrije voet te verhogen en/of de arbeidskorting.
Dit is geen probleem. Uit de gegevens van het CBS blijkt immers dat de lage inkomens veel méér toeslagen ontvangen dan dat zij aan belastingen afdragen. Ze zijn netto ontvanger. Dat kun je daarom efficiënter regelen.
Het is zinloos en mensonterend om mensen een energietoeslag, huurtoeslag, zorgtoeslag enzovoorts te geven waardoor ze geen uitzicht hebben op een betere toekomst en financiële zelfstandigheid. Ze blijven levenslang aan- en veroordeeld tot de bedelstaf en afhankelijk van de staat. Als een kind dat voor altijd aan de borstvoeding blijft en nooit zelf zal leren eten.
Dit toeslagencircus moet stoppen. Een overheid moet regulerend optreden (door bijvoorbeeld verhuurders aan te pakken!) en allen die mensen steunen die echt steun nodig hebben. Dat zorgt ook voor, bijkomend effect, een kleinere overheid omdat al die instanties die nu hun bestaansrecht aan dit subsidiecircus ontlenen opgedoekt kunnen worden. Helicoptergeld (blijven) strooien lost niets op.
____
Dit artikel kwam mede tot stand als gevolg van een whatsapp gesprek over dit onderwerp met mijn broer Thomas waarin we onze gedachten over dit onderwerp uitwisselden. Voor de uiteindelijke inhoud ben ik uiteraard zelf verantwoordelijk.