De conservatieve partijen SGP, JA21, FVD, PVV, VVD, BBB en 50PLUS hebben tegen de ‘wet werken waar je wilt’ gestemd deze week. Met als gevolg dat werknemers afhankelijk blijven van de welwillendheid van een werkgever als ze graag willen thuiswerken.
Werken waar je wilt
Met het Initiatiefvoorstel-Van Weyenberg en Maatoug Wet werken waar je wilt werd beoogd een verzoek om aanpassing van de arbeidsplaats op eenzelfde manier te behandelen als een verzoek om aanpassing van de werktijd of arbeidsduur. Door deze aanpassing wordt een thuiswerk- of werkplekverzoek hetzelfde behandeld als andere verzoeken op grond van de Wet flexibel werken (Wfw).
“Hoewel in 2022 een ruime meerderheid van de Tweede Kamer voorstander van de Wet werken waar je wilt was, bleek dinsdag in de Eerste Kamer net geen meerderheid te zijn. Met 37 stemmen voor en 38 stemmen tegen werd de wet verworpen.” (Sherida van IJsselmuide, Editor at LinkedIn News).
Wanneer je een verzoek doet om vanaf een andere werkplek, meestal vanuit huis, te werken kan op dit moment door werkgevers vrij gemakkelijk worden afgewezen. De wet ‘Werken waar je wilt’ moest hier verandering in brengen.
Van een werkgever wordt in de huidige situatie alleen maar verwacht dat die het verzoek in overweging neemt en met de werknemer in gesprek gaat als het verzoek wordt afgewezen.
“De bedoeling was dat een verzoek tot aanpassing van de arbeidsplaats (thuis werken) van een werknemer meer gewicht zou krijgen en niet meer zo eenvoudig door de werkgever kan worden afgewezen. Maar voorlopig blijft alles dus bij het oude.” (Marieke Baken, HR Consultant op LinkedIN).
Alles bij het oude laten
Dat is precies wat deze rechtse en conservatieve partijen willen: “Alles bij het oude laten”. Vooral geen enkele vooruitgang. En laat staan dat dergelijke partijen de burger écht invloed zouden gunnen. Dat VVD tegen stemt, als liberale conservatieve partij waarin vooral de werkgevers veel invloed hebben, mag ook niet verbazen.
Vergis je niet in deze rechts-conservatieve en, in sommige gevallen, rechts extremistische partijen. Zij zijn er niet voor jou, als burger. Zij zijn er voor de handhaving van de Status Quo. Alles bij het oude laten. Want dat is in het belang van de ‘oude’ politiek inclusief veel werkgevers.
Ouderwets Management-denken
Dit sluit ook goed aan bij ouderwets management-denken waar onderstaande reclame van Cup A Soup naadloos op aansluit. De managers die denken dat, wanneer mensen niet op kantoor zijn, er “niet gewerkt wordt”. En ja, dat is soms ook het geval – daar kom ik later op terug.
PVV Senator Van Strien denkt bijvoorbeeld dat thuiswerk kan “leiden tot een gebrek aan focus en discipline”.
Een uitspraak die naadloos past in dat type denken. Het beeld van de manager die de hele dag achter zijn bureau zit te kijken “of de werknemers wel aan het werk zijn” is totaal achterhaald. Immers, we werken op kantoor nagenoeg 100% geautomatiseerd.
Alles is af te lezen in systemen, logging, productie (afgehandelde taken in systemen) die meetbaar is enzovoorts. Een thuiswerker die zijn of haar werk niet doet, valt genadeloos door de mand zodra de week- of maandcijfers worden gerapporteerd door de systemen.. of als verkopen niet gerealiseerd worden, mensen hun geld niet krijgen, etcetera.
Dat de afgelopen jaren hebben aangetoond dat dat niet het geval is en productiviteit en werk/privé balans voor veel mensen veel beter is, doet voor dergelijke managers niet ter zake. Net als het feit dat heel veel bedrijven al jarenlang wél met succes hybride werken toepassen en daardoor zelfs een concurrentievoordeel behalen.
Deze angst voor het nieuwe is volstrekt ongegrond. Voor zover het productiviteit van kennis- en kantoormedewerkers betreft is er geen enkel bezwaar of probleem op het gebied van productiviteit en in het bijzonder loyaliteit jegens de werkgever. Sterker nog: bedrijven die mensen dwingen ’terug naar kantoor’ te gaan hebben een hóger personeelsverloop dan bedrijven die flexibel zijn- en omgaan met hybride werken.
Persoonlijk denk ik dat die angst bij managers ingegeven wordt door iets anders: het feit dat blijkt dat veel managers totaal overbodig zijn! Veel managersfuncties zijn namelijk niet meer dan bullshit banen of een manier om mensen “een promotie te geven” (die geen promotie is).
“Het aantal werknemers dat zich manager, lead of chief mag noemen is in 2 jaar bijna verdubbeld. De baas hoopt ze op die manier te compenseren, bijvoorbeeld voor een bedroevend salaris.”, schreef Quote recent.
Besluiten mogen ze niet nemen, werknemers ‘managen’ hoeft al jaren niet meer.
Waar vroeger de manager op kantoor veelal een meewerkend voorman/vrouw was met kennis van zaken, zijn het nu vergadertijgers die een groot deel van de dag elkaar bezig houden met overlegjes over zaken waar ze toch geen invloed op hebben. Waar ze vroeger de meest uiteenlopende zaken regelden, van het aftekenen van de verlofkaart tot aan beslissingen nemen in gecompliceerde dossiers, moeten ze nu af en toe op een knop drukken in een systeem om iets te accorderen.
Managers durven niet, de angst regeert
En als ze dan wél moeten optreden durven ze dat niet of kunnen ze het niet omdat ze met handen en voeten gebonden zijn door regels, wetgeving én angst.
Wanneer bijvoorbeeld een manager op basis van de rapportages uit een systeem zou zien dat een werknemer zijn werk niet doet, bijvoorbeeld ver beneden het gemiddelde dossiers of taken afhandelt, zou de manager daar de werknemer op moeten kunnen aanspreken. Oorzaak verminderde productiviteit bespreken, faciliteren of aanpakken (“je zorgt dat het op niveau komt, over een maand kijken we samen weer”), monitoren. Is er duidelijk een motivatie of ander probleem (laks, niet in staat thuis te werken enz): terug naar kantoor of in het ergste geval ontslag.
Om dat te doen heb je als werkgever en gedelegeerde er van, de manager, ballen nodig. Maar hier speelt dan vaak weer dat ook werkgevers doodsbang zijn om hun werknemers op hun plichten te wijzen; voor je ‘t weet begint de werknemer te bazelen over “onveilig voelen”, “intimidatie” etc. Dus je dossiervorming moet wel op orde zijn – en daar schort het vaak aan.
Vooruitgang tegenhouden
De vooruitgang tegenhouden door conservatief rechts is een slechte zaak. Niet alleen voor werknemers maar ook voor bedrijven en onze planeet. Denk alleen al aan de enorme milieuschade die al dat woon-werkverkeer met zich meebrengt.
Maar ook aan de problemen waar de NS mee geconfronteerd wordt. De overvolle treinen? Als mensen de helft tot 3/4e deel van hun kantoortijd zouden thuiswerken zou dit enorm veel druk op het OV schelen.
De eveneens aartsconservatieve SGP meende dat de wet het “gebrek aan cohesie en verminderde output van medewerkers” faciliteert en dat de wet op de langere termijn kostenverhogend voor de werkgever is.
Simpel gezegd wil de SGP niet dat de thuiswerker even de wasmachine aanzet in de tijd van de baas. Prima. Maar dan ontgaat de SGP hoeveel tijd er wel niet verloren gaat aan, op kantoor, het befaamde “praatje bij de koffie-automaat”, geleuter over voetbal, televisie en geroddel op de werkplek.
Het is immers bekend en uit onderzoek meermaals gebleken dat mensen zo’n drie tot vier uur per dag écht productief zijn op kantoor. Slechts drie tot vier uur! Reden waarom langere kantoordagen totaal niet nuttig zijn en werkgevers vaak ook het 4×9 werken niet willen toestaan.
Verkiezingspolitiek in de Eerste Kamer
Vakbond FNV noemt het wegstemmen ‘cynische verkiezingspolitiek’. ,,Deze wet was essentieel voor al die mensen die geconfronteerd werden met een werkgever die níet welwillend is of waar thuiswerken niet vanzelfsprekend maar wel noodzakelijk was.” (AD).
De geest is uit de fles. Mensen hebben ontdekt hoe fijn het is om niet meer 2 tot 3 uur per dag in de file te staan, flexibel te kunnen werken op uren die beter inpasbaar zijn in hun leven (bijvoorbeeld ’s avonds, wat in veel gevallen helemaal geen probleem is), vinden het heerlijk niet meer in de soms verstikkende kantooromgeving te moeten zijn vijf dagen per week.
Voor werkgevers heeft het ook enorme voordelen. Zo kun je de kantoorruimte met wel de helft terugbrengen. Zijn mensen gemotiveerder en is personeelsverloop minder hoog.
Het is al jaren bekend dat thuiswerkers véél productiever zijn (13% meer), het ziekteverzuim logischerwijs veel lager is (tot wel 50%) en thuiswerkers bij commerciële bedrijven meer omzet genereren. Het is jammer dat de 1e Kamer steeds meer politiek gaat bedrijven in plaats van haar échte werk doen: het uitvoeren van haar controlerende taak. De opkomst van de (ultra) rechtse, conservatieve, partijen heeft daar mede aan bijgedragen.
Eén van de senatoren voerde aan dat de wetgeving overbodig zou zijn omdat de bestaande regeling tot nu toe nog helemaal “niet tot problemen had geleid”. Er waren volgens hem “helemaal geen rechtszaken” bekend hierover. Klinkt logisch maar het is als eerste niet waar, die problemen zijn er wel degelijk. Ik ken ze uit mijn directe omgeving; mensen die hoogoplopende discussies hebben met werkgevers die niet te bewegen zijn hybride werk toe te staan.
Als tweede: de arbeidsmarkt is dusdanig dat mensen die door een werkgever niet tegemoet worden gekomen op het gebied van het hybride werken c.q. thuiswerken vertrekken naar een werkgever die hen wél tegemoet komt.
Vergeet, tot slot, ook niet de klimaatwinst die zo gerealiseerd wordt (minder uitstoot in verband met vervoersbewegingen, minder grote kantoren noodzakelijk = minder energie nodig).
Alles bij elkaar genomen heeft naar mijn oordeel de eerste kamer hier haar werk dus wederom niet goed gedaan. En het is meer dan triest te constateren dat men als afgevaardigden van de provinciale staten op de stoel van de gekozen bestuurder, de 2e kamer, wil gaan zitten.