Ik wou eerst boven dit stukje zetten “De Grote Pensioenleugen”. Dat is ook wel toepasselijk. Wat is er overgebleven van ons nationale Zwitserleven Gevoel? Het is namelijk weer paniek over de pensioenen. De dekkingsgraad van de pensioenen komen in gevaar, zo kopt de media.
Dat is de schuld van het beleid van de Europese Centrale bank. De Telegraaf schrijft:
“De Nederlandse pensioensector is als geen ander de dupe van de geldpolitiek van de Europese Centrale Bank, klinkt het in Den Haag. De dekkingsgraden van de fondsen kelderden deze week naar beneden“.
Het probleem zit in de “dekkingsgraad”. Wat is de dekkingsgraad? Dat is een rekenregel.
De rekenregel is gebaseerd op een aantal feiten (geld, waarde beleggingen e.d.) en aannames zoals gemiddelde levensverwachting, groei- of afname belegd vermogen, etc.
De dekkingsgraad geeft aan of een pensioenfonds aan de verplichtingen die zij heeft kan voldoen in de toekomst. Het drukt kort gezegd de verhouding uit tussen het aanwezige vermogen van een pensioenfonds en de waarde van alle opgebouwde pensioenen.
Interessant allemaal voor wie wellicht richting de pensioengerechtigde leeftijd gaat of als het je werkgebied is. Enfin, op basis van dit soort zaken is onder andere bepaald dat ik (en vele anderen met mij) niet op 65-jarige leeftijd “met pensioen” ga maar pas als ik 67 ben. Met een beetje geluk.
Raar is dat!
Ik ben begonnen met werken toen ik 18 jaar was. Pas vanaf m’n 26e ging de door mij betaalde pensioenpremie meetellen voor m’n eigen pensioen.
Wat ik tussen m’n 18e en 26e betaalde werd “solidariteitspremie” genoemd. Een deel van mijn inkomen werd, zonder dat ik er ook maar iets over te zeggen had, in een pot gestopt om de pensioenfondsen van geld te voorzien. Vooruit dan maar, dat is het systeem. Vanaf m’n 26e tot m’n 65e zou dan vervolgens alles wat ik betaalde in een potje worden gestopt waaruit mijn pensioen betaald zou moeten worden.
Dat betekent dat ik in theorie dus 40 jaar pensioen opgebouwd heb. Dat wordt nu 42. Maar in de praktijk betaal ik al vanaf dat ik 18 ben aan diverse fondsen een pensioenbijdrage.
Hoeveel geld is er eigenlijk?
Hoeveel geld hebben die pensioenfondsen eigenlijk, waarom is er zo’n paniek? Wie de cijfers even opzoekt kan ontdekken dat er enorm veel, GRUWELIJK VEEL, geld bij de pensioenfondsen is.
Het vermogen van de pensioenfondsen, volgens de Nederlandse Bank, was in 2015 gegroeid tot maar liefst 1.007 miljard euro (meer dan 1 Biljoen). Het jaar er voor was dat nog 873 miljard. Een groei van vermogen van maar liefst 15%.
Waarom dan die “paniek”?! Er is geld zat. Als je dat bedrag omslaat naar het aantal inwoners van Nederland betekent dit dat er per hoofd van de bevolking, dus inclusief de zuigelingen, uitkeringsgerechtigden, huidige bejaarden, niet-werkende huisvrouwen, enz., maar liefst een reserve is van € 59.235,29.
Ik wil een ander systeem!
Laten we eens uitgaan van dit sommetje. Stel, ik zou die 47 jaar elke maand € 100,– op een speciale bankspaarrekening hebben gestort. Dan was er € 56.400,– ingelegd door mij. Exclusief rente zowaar geen misselijk spaarpotje. Laten we het even gemiddeld houden.
Een gemiddelde werknemer zou in zo’n spaartpotje 40 jaar kunnen inleggen x 100 euro per maand. Rendement: 2% rente. Dat moet kunnen. Bijvoorbeeld via een speciaal door de overheid gegarandeerd spaarfonds.
Dan is het resultaat van 40 jaar “pensioensparen”:
– Inleg: € 48.000,00
– Rente: € 25.908,03
Eindsaldo: € 73.908,03
Dat betekent dat je van je 65e tot (gemiddeld, man) je 81e de beschikking hebt over een kapitaal van ruim 70.000 euro. Zeventig Duizend Euro! Waar je 16 jaar lang je AOW mee kan aanvullen. Exclusief de rente die je op die spaarpot kunt blijven vangen zou je dus per maand zo’n € 365,– daar uit kunnen halen als aanvulling op je AOW.
Al jarenlang ben ik voorstander van afschaffing van de pensioenfondsen. Niet alleen is het niet meer van deze tijd, maar los daarvan worden de pensioengerechtigden en potentieel pensioengerechtigden zwaar bestolen. We leggen elke maand een bedrag in, waarvan we maar mogen hopen dat we ’t ooit terug zullen zien. Wie dat geld nu bezit, of waar het is? Ik heb geen idee…. Gemiddeld gezien wordt 15-20% van het bruto maand-inkomen namelijk afgedragen aan het pensioenfonds (afhankelijk natuurlijk van de pensioengrondslag).
Herverdeling graag! Een nieuw pensioensysteem, Nu!
Mijns inziens zou iedereen er bij gebaat zijn als die enorme pensioenpot herverdeeld wordt. Stort het in één algemeen pensioenfonds. Een door de overheid beheerde kas. Gebruik deze pot als werkkapitaal. Een ieder die dan de 65-jarige leeftijd bereikt, ongeacht of hij of zij gewerkt heeft of niet, krijgt recht op een pensioenuitkering uit die pot.
Er hoeft maar minimaal beheer op gepleegd te worden. De uitvoeringskosten hoeven dus niet hoog te zijn. Vooral niet gaan zitten beleggen in risico-beleggingen. Beleg het in (sociale) woningbouw. Zoals het ABP vroeger ook deed. Wie kent ze nog, de “ABP-woningen”? Dat was pas slim “beleggen”. Bouw een huis, en vang elke maand de huurpenningen als rendement.. Winkelpanden. Staatsobligaties. Financiering van aanleg van infrastructuur. Dat soort “saaie” dingen. Met een vast rendement.
Of doe eens gek… maak van zo’n fonds (een deel) een “hypotheekfonds”. Zodat de burgers die graag een woning willen kopen tegen een laag tarief een hypotheek kunnen krijgen.
Geen gezeik, iedereen rijk..? We ZIJN allemaal rijk. Alleen “kunnen we er niet aan komen”. Ik vraag mij vaak af in welke bodemloze put dat enorme kapitaal verdwijnt of verdwenen is. Bij de mensen die het inleggen komt het in elk geval niet (meer) terecht, vrees ik.. Ik krijg van dit soort dingen niet bepaald een Zwitserleven Gevoel, dat staat in elk geval vast. Zeker niet nadat ik in het verleden een paar keer in het ABP-gebouw ben geweest, beroepsmatig. De luxe en weelde, en de arbeidsmoraal, daar was stuitend.
Ik vertrouw ze niet meer
Zelf heb ik daarom jaren geleden besloten niet meer te vertrouwen op de pensioenfondsen. Elke maand gaat er een vast bedrag(je) naar een speciale spaarrekening. Want van de pensioenfondsen verwacht ik niet veel in de toekomst. Laat staan van een regering of Europese Bank.
Ik kan het iedereen aanraden: zoek zelf, zeker als je nog wat jonger bent, een oplossing voor je oudedagsvoorziening. Ook als je het nu nog niet echt kunt missen, maak een bescheiden begin. Ga elke maand 20 euro apart leggen. Of iets meer. Dat kan altijd.
Bereken het zelf!
Ik heb voor de liefhebbers een spreadsheet gemaakt en gedeeld via Google Docs. Vul het maandbedrag in dat je wilt sparen, en de rente. En vervolgens zie je als resultaat wat dat in 40 jaar zou kunnen opleveren.